آنژین صدری

آنژین صدری یک اصطلاح پزشکی است که به معنای احساس درد، سوزش و یا فشار در ناحیه‌ی مرکزی قفسه‌ی سینه(پشت استخوان سینه) یا احساس ناراحتی که بر اثر اختلال موقت در جریان خون و رسیدن اکسیژن به قلب است که به طور معمول کوتاه مدت است و در حدود چند دقیقه طول می‌کشد. این درد چند دقیقه‌ای، هشداری است که شما در خطر ابتلا به حمله قلبی، ضربان قلب نامنظم (آریتمی) و در شرایطی ایست قلبی (ایست قلبی ریوی) هستید.

 چه زمانی آنژین صدری رخ‌ می دهد؟

به طور کلی آنژین صدری وقتی رخ می‌دهد که شریان‌های قلب تنگ یا مسدود می‌شوند، جریان خون و اکسیژن به عضله قلب کاهش می‌یابد. با افزایش فعالیت قلب، مانند ورزش یا استرس، نیاز به اکسیژن بیشتر می‌شود. در این شرایط، قلب نمی‌تواند اکسیژن کافی دریافت کند و در نتیجه، درد آنژین رخ می‌دهد.

عوامل زیادی وجود دارند که به خودی خود باعث بروز بیماری نمی‌شوند اما می‌توانند تشدید کننده‌ی آن باشند. از جمله این عوامل می‌توان به فعالیت بدنی شدید، استرس، هوای سرد، وعده‌های غذایی سنگین، سیگار کشیدنو مصرف برخی داروها اشاره کرد.

مهم است بدانید که آنژین صدری تنها علامت بیماری عروق کرونر نیست و ممکن است در افراد مختلف به شکل‌های مختلفی بروز کند. برخی افراد ممکن است درد خفیف و موقتی را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است درد شدیدی را تجربه کنند که در بازو، گردن، فک یا پشت آنها نیز احساس شود.

اگر شما دچار درد قفسه سینه هستید، ضروری است که به پزشک مراجعه کنید تا علت آن تشخیص داده شود و درمان مناسب برای شما تجویز شود.

علائم آنژین صدری چیست؟

علائم آنژین صدری ممکن است به طور ناگهانی و در هر زمانی رخ دهد، اما اغلب در هنگام فعالیت بدنی، استرس، قرار گرفتن در هوای سرد یا پس از یک وعده غذایی سنگین تشدید می‌شود. لازم به ذکر است که این علائم بسته به جنسیت افراد و سن آن‌ها متفاوت است. همچنین برخی افراد ممکن است درد خفیفی را تجربه کنند که با استراحت برطرف می‌شود، در حالی که برخی دیگر ممکن است درد شدیدی را تجربه کنند که با استراحت تسکین نیابد.

آنژین صدری به طور معمول با احساس ناراحتی یا فشاری در قفسه سینه همراه است. این درد ممکن است به شکل‌های مختلفی مانند فشار، سنگینی، سوزش یا احساس هم نمایان شود. علاوه بر درد قفسه سینه، علائم دیگری مثل تنگی نفس، خستگی مفرط، ضعف، سرگیجه، سبکی سر و عرق کردن ناگهانی نیز ممکن است در افراد مبتلا مشاهده شود.

علت‌ های آنژین صدری چیست؟

در حالت کلی آنژین صدری به این دلیل اتفاق می‌افتد که خون ‌رسانی کافی به قلب انجام نمی‌شود. این بیماری به صورت عمده به دلیل تنگ شدن شریان‌های کرونر رخ می‌دهد که وظیفه رساندن خون غنی از اکسیژن به عضله قلب را بر عهده دارند. این تنگ شدن ممکن است ناشی از تجمع پلاک‌های چربی (آترواسکلروز) در دیواره داخلی این شریان‌ها باشد. با گذشت زمان، این پلاک‌ها باعث سخت شدن و تنگ شدن شریان‌ها شده و در نتیجه، جریان خون به قلب کاهش می‌یابد. علاوه بر تنگ شدن شریان‌های کرونر، عوامل دیگری نیز می‌توانند خطر ابتلا به آنژین را افزایش دهند. عواملی مانند باریک شدن دریچه آئورت، کم‌خونی شدید، پرکاری تیروئید، افزایش سن، فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا، سبک زندگی کم‌تحرک و مصرف الکل و دخانیات می‌توانند به عنوان عوامل تشدید کننده در نظر گرفته شوند. همه این عوامل به نحوی به سلامت قلب آسیب رسانده و خطر بروز آنژین را افزایش می‌دهند.

انواع آنژین صدری

 پزشکان و متخصصان آنژین صدری به سه نوع تقسیم می‌کنند که هر کدام ویژگی‌ها و علل خاص خود را دارند. در ادامه انواع پایدار، ناپایدار و متغیر را بررسی می‌کنیم.

آنژین صدری پایدار(Stable Angina)

آنژین صدری پایدار شایع‌ترین نوع است که طی آن، فرد در هنگام فعالیت بدنی، استرس، قرار گرفتن در هوای سرد یا پس از یک وعده غذایی سنگین، احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه می‌کند. این درد به طور معمول به صورت فشار، سنگینی یا سوزش توصیف می‌شود و ممکن است به بازوها، شانه‌ها، گردن یا فک نیز گسترش یابد.

علت اصلی آنژین پایدار، تنگ شدن شریان‌های خون است. در این بیماری، پلاک‌های چربی در دیواره داخلی شریان‌های کرونر (شریان‌هایی که خون را به قلب می‌رسانند) تجمع می‌یابند و باعث تنگ شدن این شریان‌ها می‌شوند. در نتیجه، هنگامی که قلب به اکسیژن بیشتری نیاز دارد (مانند هنگام ورزش)، خون کافی به عضله قلب نمی‌رسد و این کمبود اکسیژن باعث بروز درد می‌شود. روش درمانی برای این حالت استراحت کافی یا استفاده از قرص نیتروگلیسیرین زیر زبانی است که به طور تقریبی در عرض ۵ دقیقه از بین می‌رود.

آنژین صدری ناپایدار(Unstable Angina)

آنژین صدری ناپایدار نسبت به آنژین پایدار بسیار خطرناک‌تر بوده و نشانه‌ای جدی از بیماری قلبی است. برخلاف آنژین پایدار که در حین فعالیت بدنی رخ می‌دهد و با استراحت تسکین می‌یابد، آنژین ناپایدار می‌تواند در هر زمانی، حتی هنگام استراحت یا خواب، رخ دهد. علت اصلی آنژین ناپایدار، پارگی پلاک‌های چربی در شریان‌های کرونر و تشکیل لخته خون است که منجر به بسته شدن کامل و یا بخشی از شریان‌ها می‌شود. این وضعیت باعث کاهش شدید جریان خون به عضله قلب و در نتیجه، بروز درد قفسه سینه می‌شود. آنژین ناپایدار یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد، زیرا می‌تواند به حمله قلبی نیز منجر شود.

علائم آنژین ناپایدار ممکن است شامل درد قفسه سینه شدیدتر و طولانی‌تر نسبت به آنژین پایدار، تنگی نفس، تعریق، تهوع و احساس سبکی سر به صورت شدیدتری باشد. و درد آن بیشتر از نیم ساعت طول می‌کشد و در این شرایط مصرف قرص نیتروگلیسیرین نیز کمکی نمی‌کند و باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه شود.

آنژین صدری متغیر(prinzmetal angina)

آنژین صدری متغیر یا آنژین پرینزمتال نوعی از آنژین است که به دلیل اسپاسم (انقباض ناگهانی) شریان‌های کرونر رخ می‌دهد.علت دقیق این نوع آنژین هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل مختلفی مانند اسپاسم عروق، اختلالات عصبی و برخی داروها می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. ویژگی منحصربه‌فرد آنژین متغیر این است که حتی اگر شریان‌های کرونر فرد تنگ نباشند، ممکن است به دلیل اسپاسم این شریان‌ها، فرد در ناحیه قفسه سینه احساس درد شدیدی کند .مهم‌ترین تفاوت آنژین متغیر با آنژین پایدار در زمان بروز درد و پاسخ به درمان است. در آنژین متغیر، درد اغلب در هنگام استراحت رخ می‌دهد و به نیتروگلیسیرین پاسخ نمی‌دهد، در حالی که همانطور که در آنژین پایدار گفته شد، درد در هنگام فعالیت رخ می‌دهد و با استراحت یا مصرف نیتروگلیسیرین تسکین می‌یابد.

درمان آنژین صدری

برای درمان آنژین صدری حتما با پزشک متخصص مشورت کرده و بهترین نوع درمان را انجام دهید. درمان این بیماری به عوامل مختلفی مانند شدت بیماری، نوع آنژین و وجود بیماری‌های همراه بستگی دارد. هدف اصلی درمان، کاهش درد قفسه سینه، جلوگیری از پیشرفت بیماری و کاهش خطر عوارض جدی مانند حمله قلبی است که به طور معمول ترکیبی از روش‌های درمانی زیر برای درمان این بیماری استفاده می‌شود. این روش‌ها ترکیبی از اصلاح سبک زندگی، ترک سیگار، وعده‌های غذایی سالم، دارو درمانی و آنژیوپلاستی و … استفاده می‌شود. 

سوالات متداول

چه عواملی خطر ابتلا به آنژین صدری را افزایش می‌دهند؟ 

علاوه بر تصلب شرایین، عواملی مانند سن بالا، فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا، چاقی، سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی و سبک زندگی کم‌تحرک می‌توانند خطر ابتلا به آنژین صدری را افزایش دهند.

آیا آنژین صدری قابل پیشگیری است؟

 بله، با اتخاذ سبک زندگی سالم می‌توان خطر ابتلا به آنژین صدری را کاهش داد. این شامل ترک سیگار، کنترل فشار خون و قند خون، داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و حفظ وزن مناسب است.