آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی

آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی هر دو برای مدیریت بیماری‌های قلبی عروقی به کار می‌روند، اما هر کدام هدف مشخصی دارند. آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری تشخیصی است که در آن ماده کنتراست‌زا به رگ‌های قلب تزریق می‌شود و با استفاده از اشعه ایکس می‌توان رگ‌ها را دید. در مقابل، آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که برای باز کردن شریان‌های تنگ یا مسدود قلب استفاده می‌شود.

اگر در طول آنژیوگرافی انسداد شریان‌ها تشخیص داده شود، آنژیوپلاستی می‌تواند برای بازگرداندن جریان خون و جلوگیری از آسیب بیشتر به عضله قلب انجام شود. این عمل می‌تواند بلافاصله پس از آنژیوگرافی یا در زمان دیگری صورت گیرد. به دلیل تفاوت در اهداف این دو روش، مراحل آماده‌سازی، روش انجام و مراقبت‌های پس از درمان در هر کدام متفاوت است.

آنژیوگرافی چیست

آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی پیشرفته است که به پزشکان اجازه می‌دهد تا وضعیت عروق خونی را به دقت بررسی کنند. این روش با تزریق یک ماده کنتراست به عروق خونی عمل می‌کند، که باعث می‌شود عروق در تصاویر رادیولوژی به وضوح قابل مشاهده شوند. این ماده کنتراست، که اغلب ید است، به خون تزریق می‌شود و جریان خون را از طریق عروق نشان می‌دهد. سپس با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر دقیقی از داخل عروق به دست می‌آید.

این تصاویر می‌توانند مشکلاتی مانند تنگی، انسداد، ناهنجاری‌های عروقی و سایر مشکلات قلبی عروقی را نشان دهند. آنژیوگرافی برای تشخیص بیماری‌های قلبی، عروقی و همچنین مشکلات مرتبط با مغز و کلیه‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در مواردی که بیمار درد قفسه سینه دارد و مشکوک به بیماری عروق کرونری است، آنژیوگرافی می‌تواند نشان دهد که آیا عروق قلبی تنگ یا مسدود شده‌اند یا خیر.

آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا بهترین روش درمانی را برای بیماران انتخاب کنند، از جمله آنژیوپلاستی یا جراحی بای‌پس. این روش به‌طور معمول در بیمارستان و تحت شرایط استریل انجام می‌شود و ممکن است نیاز به بستری کوتاه مدت داشته باشد.

انواع آنژیوگرافی

آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی هردو به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شوند که هر کدام برای بررسی مناطق مختلف بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از معروف‌ترین انواع آنژیوگرافی، آنژیوگرافی کرونر است که برای بررسی عروق کرونر قلب استفاده می‌شود. این نوع آنژیوگرافی به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلاتی مانند تنگی عروق کرونر را تشخیص دهند.

دیگر انواع آنژیوگرافی شامل آنژیوگرافی مغزی، آنژیوگرافی کلیوی و آنژیوگرافی محیطی می‌شوند. هر کدام از این انواع برای بررسی مناطق خاصی از بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند و به تشخیص و درمان مشکلات مختلف کمک می‌کنند.

مزایا و معایب آنژیوگرافی

مزایای آنژیوگرافی:

• دقت بالا در تشخیص: آنژیوگرافی تصاویر دقیقی از داخل عروق ارائه می‌دهد که می‌تواند به تشخیص مشکلات عروقی مانند تنگی و انسداد کمک کند.
• ارائه تصاویر واضح: با استفاده از ماده کنتراست و اشعه ایکس، آنژیوگرافی می‌تواند تصاویر بسیار واضحی از عروق فراهم کند.
• برنامه‌ریزی درمان: این روش به پزشکان کمک می‌کند تا بهترین روش درمانی را برای بیمار انتخاب کنند، از جمله آنژیوپلاستی یا جراحی بای‌پس.

معایب آنژیوگرافی:

• خطر واکنش‌های آلرژیک: ماده کنتراست تزریقی می‌تواند در برخی بیماران باعث واکنش‌های آلرژیک شود.
• خطرات کوچک: خطرات کمی مانند عفونت و خونریزی در محل تزریق وجود دارد، هرچند این خطرات به طور معمول بسیار کم هستند.
• نیاز به تزریق ماده کنتراست: برای برخی بیماران، به ویژه کسانی که مشکلات کلیوی دارند، تزریق ماده کنتراست ممکن است مشکل‌ساز باشد.

چه زمانی به آنژیوگرافی نیاز است؟

از بین آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی پزشکان ممکن است آنژیوگرافی را در مواردی که مشکوک به وجود مشکلات عروقی هستند، تجویز کنند. این موارد می‌توانند شامل درد قفسه سینه، تنگی نفس، نارسایی قلبی و حملات قلبی باشند. آنژیوگرافی به پزشکان این امکان را می‌دهد تا مشکلات را به طور دقیق تشخیص دهند و بهترین روش درمانی را انتخاب کنند.

همچنین، در برخی موارد پیش از انجام جراحی‌های قلبی یا عروقی، پزشکان از آنژیوگرافی برای بررسی وضعیت عروق استفاده می‌کنند. این کار به آنها کمک می‌کند تا از موفقیت‌آمیز بودن جراحی اطمینان حاصل کنند و احتمال بروز مشکلات حین جراحی را کاهش دهند.

آنژیوپلاستی چیست

آنژیوپلاستی یک روش درمانی غیرجراحی است که برای باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده به کار می‌رود. این روش همواره در بیماران با بیماری عروق کرونری استفاده می‌شود که در آن عروق خونی که به عضله قلب خون می‌رسانند، تنگ یا مسدود می‌شوند. این تنگی می‌تواند جریان خون به قلب را کاهش دهد و منجر به درد قفسه سینه (آنژین) یا حتی حمله قلبی شود.

در طول آنژیوپلاستی، یک بالون کوچک از طریق یک کاتتر (لوله نازک و بلند) به داخل عروق هدایت می‌شود. این بالون در محل تنگی عروق باد می‌شود و عروق را باز می‌کند. اغلب، پس از باد شدن بالون، یک استنت (لوله مشبک فلزی یا پلاستیکی) در محل تنگی قرار داده می‌شود تا عروق را باز نگه دارد و از تنگی مجدد آن جلوگیری کند.

این روش تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و بیمار در طول عمل بیدار است. آنژیوپلاستی می‌تواند به بیماران کمک کند تا جریان خون به قلب بهبود یابد و علائم ناشی از تنگی عروق، مانند درد قفسه سینه و نفس تنگی، کاهش یابد. این روش به عنوان یک جایگزین کم‌تهاجمی برای جراحی قلب باز در بسیاری از بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع آنژیوپلاستی

آنژیوپلاستی نیز به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که هر کدام برای شرایط خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از انواع رایج آن، آنژیوپلاستی با بالون است که در آن یک بالون کوچک به داخل عروق هدایت شده و باد می‌شود تا عروق را باز کند.

دیگر نوع آنژیوپلاستی شامل استفاده از استنت‌های دارویی است. این استنت‌ها با داروهای خاصی پوشش داده شده‌اند که به جلوگیری از تنگی مجدد عروق کمک می‌کنند. انتخاب نوع آنژیوپلاستی بستگی به شرایط بیمار و نظر پزشک دارد.

مزایا و معایب آنژیوپلاستی

• بهبود سریع علائم: این روش می‌تواند به سرعت علائم ناشی از تنگی عروق، مانند درد قفسه سینه و نفس تنگی، را کاهش دهد.
• کاهش نیاز به جراحی قلب باز: آنژیوپلاستی یک روش کم‌تهاجمی است که نیاز به برش جراحی و باز کردن قفسه سینه ندارد، بنابراین زمان بهبودی کوتاه‌تر است.
• زمان بهبودی کوتاه‌تر: بیماران می‌توانند چند روز پس از عمل به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
• کاهش خطر عفونت: با توجه به اینکه آنژیوپلاستی کم‌تهاجمی است، خطر عفونت و سایر عوارض جراحی کمتر است.

معایب آنژیوپلاستی:

• خطر تنگی مجدد عروق: در برخی بیماران، عروق ممکن است پس از چند ماه یا چند سال دوباره تنگ شوند و نیاز به انجام مجدد آنژیوپلاستی باشد.
• خطرات عوارض: هرچند نادر، اما آنژیوپلاستی می‌تواند منجر به عوارضی مانند خونریزی، عفونت و یا واکنش‌های آلرژیک به ماده کنتراست شود.
• احتمال لخته شدن خون: در برخی موارد، خون ممکن است در اطراف استنت لخته شود، که می‌تواند منجر به حمله قلبی شود.

چه زمانی به آنژیوپلاستی نیاز است؟

از بین آنژیوپلاستی و آنژیوگرافی پزشکان ممکن است آنژیوپلاستی را در مواردی که عروق کرونر قلب تنگ یا مسدود شده و علائمی مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس وجود دارد، تجویز کنند. این روش به بهبود جریان خون به قلب کمک می‌کند و علائم را کاهش می‌دهد.

همچنین، آنژیوپلاستی ممکن است در مواردی که بیماران دچار حملات قلبی شده‌اند، به عنوان یک روش درمانی اورژانسی استفاده شود. این کار به باز کردن سریع عروق مسدود شده و بهبود جریان خون کمک می‌کند و احتمال آسیب به قلب را کاهش می‌دهد.

تفاوت آنژیوگرافی با آنژیوپلاستی چیست؟

آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی دو روش مختلف با اهداف متفاوت هستند. آنژیوگرافی یک روش تشخیصی است که به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات عروقی را شناسایی کنند، در حالی که آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که به باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده کمک می‌کند.

هرچند این دو روش ممکن است به طور همزمان مورد استفاده قرار گیرند، اما هر کدام دارای کاربردهای خاص خود هستند و در شرایط مختلفی تجویز می‌شوند. آنژیوگرافی به عنوان یک روش تشخیصی اولیه و آنژیوپلاستی به عنوان یک روش درمانی پس از تشخیص مشکلات عروقی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سوالات متداول

آنژیوگرافی چقدر زمان می‌برد؟

 مدت زمان آنژیوگرافی بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت است، اما ممکن است بسته به پیچیدگی مورد، بیشتر شود.

آیا پس از آنژیوگرافی نیاز به استراحت است؟

 بله، پس از آنژیوگرافی نیاز به استراحت کوتاهی دارید و پزشک ممکن است توصیه‌هایی برای مراقبت‌های پس از آن داشته باشد.

آیا پس از آنژیوپلاستی نیاز به داروهای خاصی است؟

 بله، پس از آنژیوپلاستی ممکن است نیاز به مصرف داروهای خاصی برای جلوگیری از تنگی مجدد عروق داشته باشید.