آنژیوپلاستی چیست

آنژیوپلاستی چیست و چرا این روش به یکی از درمان‌های اصلی برای بیماری‌های قلبی-عروقی تبدیل شده است؟ آنژیوپلاستی یک روش پزشکی برای باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده است که از طریق ورود یک بالون و استنت به داخل رگ‌ها انجام می‌شود. این روش به ویژه برای بیمارانی که با مشکلات قلبی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا حتی حملات قلبی مواجه هستند، اهمیت زیادی دارد. با توجه به پیشرفت‌های اخیر در زمینه پزشکی و تکنولوژی، آنژیوپلاستی به عنوان یک روش موثر و کمتر تهاجمی شناخته شده است که می‌تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.

چرا به آنژیوپلاستی نیاز پیدا می‌کنیم

افراد به دلایل مختلفی ممکن است به آنژیوپلاستی نیاز پیدا کنند. یکی از اصلی‌ترین دلایل، تنگی یا انسداد عروق کرونری است که به دلیل تجمع پلاک‌های چربی ایجاد می‌شود. این پلاک‌ها جریان خون را محدود کرده و می‌توانند منجر به علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس و حتی حملات قلبی شوند. علاوه بر این، برخی افراد ممکن است به دلیل عواملی مانند فشار خون بالا، دیابت، سیگار کشیدن یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی در معرض خطر بالاتری برای این مشکلات باشند.

در چنین شرایطی، آنژیوپلاستی می‌تواند به باز کردن عروق مسدود شده و بهبود جریان خون کمک کند. این روش به ویژه برای بیمارانی که قادر به انجام جراحی بای‌پس نیستند یا نمی‌خواهند مدت زمان طولانی از فعالیت‌های روزمره خود دور بمانند، مناسب است. همچنین، آنژیوپلاستی می‌تواند به عنوان یک روش پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی‌تر مانند سکته قلبی مورد استفاده قرار گیرد.

آنژیوپلاستی چگونه انجام می‌شود

پرسشی که بسیاری از بیماران دارند این است که آنژیوپلاستی چیست و چگونه انجام می‌شود؟ این روش در یک بیمارستان یا کلینیک تخصصی تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. ابتدا پزشک یک کاتتر را از طریق یک رگ بزرگ، به‌طور معمول در کشاله ران یا بازو، وارد بدن می‌کند. این کاتتر به یک بالون و گاهی یک استنت مجهز است.

با هدایت کاتتر به سمت محل تنگی یا انسداد، بالون در محل باد می‌شود تا پلاک‌ها را به دیواره‌های رگ فشار دهد و راه را برای جریان خون باز کند. در برخی موارد، یک استنت در محل قرار داده می‌شود تا رگ باز بماند و از بسته شدن مجدد آن جلوگیری شود. کل این فرآیند همواره بین یک تا دو ساعت طول می‌کشد و بیماران در همان روز می‌توانند به خانه بازگردند.

آنژیوپلاستی چگونه انجام می‌شود

مراحل انجام آنژیوپلاستی

  1. آماده‌سازی بیمار: قبل از انجام عمل، بیمار تحت آزمایشات مختلفی مانند نوار قلب، آزمایش خون و عکس‌برداری قرار می‌گیرد تا وضعیت عمومی او بررسی شود. همچنین، بیمار باید ناشتا باشد و داروهای خاصی را طبق دستور پزشک مصرف کند.
  2. بی‌حسی موضعی: ناحیه‌ای که کاتتر از آن وارد می‌شود (به طور معمول کشاله ران یا مچ دست) با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود تا بیمار در طول عمل احساس درد نکند.
  3. ورود کاتتر: یک کاتتر باریک و بلند از طریق یک برش کوچک در پوست وارد رگ می‌شود. این کاتتر حاوی یک ماده حاجب است که به پزشک کمک می‌کند تا مسیر رگ را روی تصاویر اشعه ایکس مشاهده کند.
  4. هدایت کاتتر: کاتتر به آرامی به سمت محل تنگی در رگ هدایت می‌شود. پزشک با استفاده از تصاویر فلوروسکوپی، مسیر کاتتر را کنترل می‌کند.
  5. باد کردن بالون: هنگامی که کاتتر به محل تنگی رسید، بالونی که در نوک آن قرار دارد، باد می‌شود. این کار باعث می‌شود که پلاک‌های چربی به دیواره رگ فشرده شده و رگ باز شود.
  6. قرار دادن استنت (در صورت لزوم): پس از باد کردن و تخلیه بالون، ممکن است یک استنت در محل تنگی قرار داده شود. استنت یک لوله توری شکل است که از جنس فلز یا پلیمر ساخته شده و به باز نگه داشتن رگ کمک می‌کند.
  7. برداشتن کاتتر: پس از اتمام عمل، کاتتر از بدن خارج می‌شود و محل ورود آن با فشار بسته می‌شود.
  8. دوره نقاهت: بیمار چند ساعت پس از عمل می‌تواند از تخت بلند شود و راه برود. پس از چند ساعت بستری، بیمار می‌تواند ترخیص شود.

انواع استنت‌های استفاده شده در آنژیوپلاستی

استنت‌ها به عنوان یک ابزار حیاتی در آنژیوپلاستی عمل می‌کنند و انواع مختلفی دارند. استنت‌های فلزی ساده اولین نوع از استنت‌ها بودند که برای باز نگه داشتن عروق مورد استفاده قرار گرفتند. این استنت‌ها از جنس فلز ساخته شده‌اند و به عنوان یک ساختار دائمی در رگ باقی می‌مانند. استنت‌های دارویی نوع دیگری از استنت‌ها هستند که با داروهای ضد رشد پوشیده شده‌اند. این داروها به جلوگیری از رشد بیش از حد سلول‌ها در داخل استنت کمک می‌کنند، که می‌تواند منجر به بسته شدن مجدد رگ شود.

استنت‌های قابل جذب نیز یکی از جدیدترین فناوری‌ها در این زمینه هستند. این استنت‌ها از موادی ساخته شده‌اند که به تدریج در بدن جذب می‌شوند و به این ترتیب از بروز مشکلات بلندمدت جلوگیری می‌کنند. هر نوع استنت مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب نوع مناسب بستگی به شرایط بالینی بیمار و تشخیص پزشک دارد.

انواع استنت‌های استفاده شده در آنژیوپلاستی

مزایای آنژیوپلاستی

آنژیوپلاستی به عنوان یک روش غیرتهاجمی، مزایای بسیاری دارد که این روش را به یک گزینه محبوب برای درمان مشکلات عروقی تبدیل کرده است. یکی از مزایای اصلی این روش، زمان بهبودی کوتاه‌تر نسبت به جراحی بای‌پس است. بیماران همواره می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. همچنین، این روش به‌طور معمول با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود که خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی را کاهش می‌دهد.

دیگر مزیت آنژیوپلاستی، کاهش علائمی مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس است. این بهبود علائم می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد و از بروز حملات قلبی پیشگیری کند. همچنین، استفاده از استنت‌ها در آنژیوپلاستی می‌تواند به جلوگیری از بسته شدن مجدد رگ‌ها کمک کند، که یک مشکل رایج پس از انجام این روش است.

معایب آنژیوپلاستی

با وجود مزایای متعدد، آنژیوپلاستی نیز معایب و خطراتی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از این معایب، خطر تشکیل لخته‌های خونی در محل استنت‌گذاری است. این لخته‌ها می‌توانند جریان خون را مختل کرده و منجر به عوارض جدی مانند حملات قلبی شوند. بیماران برای جلوگیری از این مشکلات، نیاز به مصرف داروهای ضدلخته دارند که ممکن است عوارض جانبی دیگری داشته باشند.

علاوه بر این، احتمال بازگشت تنگی رگ‌ها نیز وجود دارد. این وضعیت به نام “رستونوزیس” شناخته می‌شود و ممکن است نیاز به انجام مجدد آنژیوپلاستی یا جراحی بای‌پس داشته باشد. خطرات دیگر شامل عفونت، خونریزی و آسیب به عروق می‌شود که اگرچه نادر هستند، ولی باید در نظر گرفته شوند.

معایب آنژیوپلاستی

سوالات متداول

انواع استنت‌های استفاده شده در آنژیوپلاستی چیست؟

 استنت‌های فلزی ساده، استنت‌های دارویی و استنت‌های قابل جذب از جمله انواع مختلف استنت‌ها هستند که بسته به شرایط بیمار استفاده می‌شوند.

آیا آنژیوپلاستی خطراتی دارد؟

 بله، خطراتی مانند تشکیل لخته‌های خونی، عفونت و بازگشت تنگی وجود دارد.

مزایای آنژیوپلاستی چیست؟

 این روش به کاهش علائم بیماری‌های عروقی، بهبود کیفیت زندگی و زمان بهبودی کوتاه‌تر نسبت به جراحی‌های تهاجمی کمک می‌کند.