برای رزرو نوبت تماس بگیرید: ۹۸۹۹۲۴۶۴۶۹۰۲+ - ۹۸۹۳۰۴۰۳۵۴۶۹+
عمل TAVI: راهی نوین و کم‌تهاجمی برای تعویض دریچه آئورت
عمل تعویض دریچه آئورت از طریق کاتتر، که به اختصار (TAVI) گفته می‌شود، یک روش نوین و کم‌تهاجمی است. این روش درمانی به‌طور قابل‌توجهی در دنیای پزشکی، به ویژه در درمان نارسایی و تنگی دریچه آئورت اهمیت پیدا کرده است. در این روش، برخلاف جراحی‌های سنتی که نیاز به باز کردن کامل قفسه سینه و برداشتن دریچه آسیب‌دیده دارند، یک دریچه جدید از طریق کاتتر به داخل قلب هدایت شده و درون دریچه معیوب بیمار قرار می‌گیرد. این تکنیک پیشرفته، به‌ویژه برای بیمارانی که به دلیل سن بالا، مشکلات زمینه‌ای یا وضعیت سلامت ضعیف نمی‌توانند جراحی باز قلب را تحمل کنند، یک گزینه مؤثر و کم‌خطر به حساب می‌آید. TAVI با کاهش عوارض پس از عمل، کوتاه‌تر کردن دوره بهبودی و بهبود کیفیت زندگی بیماران، جایگاه مهمی در درمان بیماری‌های قلبی پیدا کرده و روزبه‌روز محبوبیت بیشتری در میان پزشکان و بیماران به دست می‌آورد. این روش نه تنها زمان بستری بیمار را کاهش می‌دهد، بلکه نتایج درمانی مطلوب‌تری نسبت به روش‌های سنتی ارائه می‌دهد.
آشنایی بیشتر با عمل TAVI
TAVI (تعویض دریچه آئورت از طریق کاتتر) یک روش پزشکی کم‌تهاجمی است که برای درمان تنگی آئورت، به‌ویژه در بیمارانی که نمی‌توانند تحت جراحی باز قلب قرار گیرند، استفاده می‌شود. این روش حدود ۲۰ سال پیش با استفاده از تکنیک آنژیوگرافی و تعویض دریچه آئورت از راه پوست مورد توجه پزشکان قرار گرفت.
در روش TAVI، به جای برش قفسه سینه و جراحی باز، یک کاتتر نازک از طریق عروق خونی، به طور معمول از رگ فمورال (در ران)، وارد بدن می‌شود و دریچه مصنوعی به محل دریچه آسیب‌دیده در قلب منتقل می‌گردد. این دریچه جایگزین، به طور معمول از جنس بیولوژیکی یا حیوانی است و با استفاده از تصویربرداری‌های دقیق در محل خود قرار می‌گیرد. این عمل می‌تواند تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی انجام شود.
TAVI به دلیل مزایایی چون زمان کوتاه‌تر بستری، درد کمتر، بهبودی سریع‌تر و عوارض کمتر نسبت به روش سنتی جراحی باز، به سرعت بین بیماران و پزشکان محبوب شده است. در جراحی سنتی، لازم است بیمار بیهوش شده و قفسه سینه برای دسترسی به دریچه آئورت باز شود. دریچه آسیب‌دیده برداشته و یک دریچه مصنوعی فلزی جایگزین آن می‌شود. در حالی که در روش TAVI، نیازی به برش بزرگ نیست و تمام مراحل از طریق کاتتر و آنژیوگرافی انجام می‌شود.
عمل تعویض دریچه آئورت به چه صورت انجام می شود؟
عمل تعویض دریچه آئورت (TAVI)، بین یک تا دو ساعت به طول می‌انجامد و در برخی موارد ممکن است زمان بیشتری نیاز باشد. در طول این فرایند، بیمار به طور معمول بیدار است و آرام‌بخش و بی‌حسی موضعی دریافت می‌کند. البته در شرایط نادر، ممکن است بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار گیرد.
قبل از عمل، از بیمار خواسته می‌شود که چهار تا شش ساعت چیزی نخورده یا ننوشد. در بیمارستان، بیمار لباس مخصوص را به تن می‌کند و باید هر گونه جواهرات مزاحم را درآورد.
بیمار در حالت درازکش به پشت قرار می‌گیرد و آرام‌بخش دریافت می‌کند تا در طول عمل احساس راحتی بیشتری داشته باشد. پس از آن، یک تزریق بی‌حسی موضعی در ناحیه بالایی پای بیمار یا زیر استخوان ترقوه انجام می‌شود تا حس درد در این ناحیه کاهش یابد.
سپس یک لوله نازک (کاتتر) از طریق ناحیه بی‌حس شده به شریان وارد می‌شود و به دریچه آئورت منتقل می‌گردد. در این مرحله، یک دریچه جدید که معمولاً از فلز و بافت حیوانی ساخته شده است، درون دریچه قدیمی قرار می‌گیرد. این دریچه می‌تواند به‌صورت خودکار گسترش یابد یا از یک بادکنک در انتهای کاتتر برای ایجاد فضای کافی استفاده شود.
در طول عمل، تیم پزشکی به‌طور مداوم وضعیت بیمار را تحت نظر دارد. بیمار به یک مانیتور قلب متصل است که ضربان قلب و ریتم آن را ثبت می‌کند و همچنین یک گیره برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون قرار دارد. این نظارت دقیق به پزشکان کمک می‌کند تا هرگونه مشکل را به‌سرعت شناسایی و مدیریت کنند و به این ترتیب ایمنی بیمار در طول عمل تأمین شود.
بعد از TAVI چه اتفاقی می افتد؟
بعد از عمل تعویض دریچه آئورت (TAVI)، شما به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید و تحت نظر پزشکان و پرستاران قرار می‌گیرید. در ۲۴ ساعت اول ممکن است کمی درد و ناراحتی احساس کنید که با داروهای مسکن قابل مدیریت است.
شما به طور معمول بین دو تا پنج روز در بیمارستان بستری خواهید بود. بیشتر افراد پس از چند روز احساس بهتری دارند و می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند، اما برخی ممکن است برای بهبودی کامل به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
پس از مرخص شدن، ممکن است نیاز به پیگیری‌های منظم با پزشک داشته باشید تا اطمینان حاصل شود که دریچه جدید به خوبی کار می‌کند و روند بهبودی شما ادامه دارد.
مزایای عمل تاوی نسبت به سایر روش های جراحی قلب
عمل TAVI نسبت به دیگر روش‌های جراحی قلب، به‌ویژه جراحی‌های باز قلب، مزایای قابل توجهی دارد که به شرح زیر است:
کم‌تهاجمی بودن: عمل TAVI از طریق عروق بزرگ بدن انجام می‌شود و نیازی به برش بزرگ در قفسه سینه نیست. این موضوع باعث کاهش درد و زمان بهبودی می‌شود.
زمان بهبودی سریع‌تر: بیماران به طور معمول پس از عمل TAVI به‌سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازمی‌گردند. آنها می‌توانند در عرض چند روز از بیمارستان ترخیص شوند، در حالی که بهبودی پس از جراحی باز قلب ممکن است هفته‌ها طول بکشد.
عوارض کمتر: به دلیل روش کم‌تهاجمی، خطر عوارضی مانند عفونت و خونریزی در عمل TAVI کمتر است. این مزیت به‌ویژه در بیماران مسن یا افرادی با مشکلات پزشکی زمینه‌ای اهمیت دارد.
کاهش نیاز به بیهوشی عمومی: در بسیاری از موارد، TAVI می‌تواند تحت بی‌حسی موضعی انجام شود که باعث کاهش خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی می‌شود.
امکان انجام در بیماران با ریسک بالا: عمل TAVI به‌ویژه برای بیمارانی که به دلیل سن یا وضعیت پزشکی نمی‌توانند تحت جراحی باز قلب قرار گیرند، گزینه‌ای مناسب است. این روش به آنها امکان می‌دهد تا از مزایای تعویض دریچه بهره‌مند شوند.
نتایج فوری: بسیاری از بیماران بلافاصله پس از عمل احساس بهبودی در علائم خود، مانند تنگی نفس و خستگی، را گزارش می‌کنند.
عوارض عمل TAVI چیست؟
عمل TAVI با اینکه مزایای قابل توجهی که دارد، مانند هر عمل دیگری، ممکن است با عوارض و خطراتی نیز همراه باشد. از جمله عوارض شایع و مهم این عمل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خونریزی: یکی از عوارض شایع بعد از عمل TAVI، خونریزی در محل ورود کاتتر است.
عفونت: خطر عفونت در محل ورود کاتتر یا عفونت عمومی وجود دارد. در مواردی که عفونت شدید باشد، ممکن است نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک یا حتی جراحی باشد.
آسیب به عروق خونی: در طول وارد کردن کاتتر، ممکن است به عروق خونی آسیب برسد، که می‌تواند به مشکلات گردش خون منجر شود.
آریتمی: بروز آریتمی‌های قلبی پس از عمل TAVI شایع است و ممکن است نیاز به درمان اضافی داشته باشد.
نارسایی دریچه جدید: در برخی موارد، دریچه جدید ممکن است به‌درستی عمل نکند یا دچار نارسایی شود.
مشکلات کلیوی: عمل TAVI می‌تواند باعث آسیب موقتی یا دائمی به کلیه‌ها شود، به‌ویژه در بیماران دارای مشکلات کلیوی پیشین.
سکته مغزی: این مورد نسبت به بقیه بسیار نادر است، اما خطر بروز سکته مغزی به دلیل لخته شدن خون یا آسیب به عروق مغزی در طول عمل وجود دارد.
خستگی و تنگی نفس: برخی بیماران ممکن است پس از عمل، احساس خستگی و تنگی نفس کنند که به طور معمول به‌تدریج برطرف می‌شود.
با این حال، میزان بروز این عوارض به تجربه جراح، وضعیت کلی بیمار و روش انجام عمل بستگی دارد. به همین دلیل، مشاوره با پزشک و ارزیابی ریسک‌ها پیش از انجام عمل TAVI از اهمیت بالایی برخوردار است.
چه کسانی کاندیدای مناسبی برای عمل tavi هستند؟
به طور معمول تشخیص از طریق ارزیابی‌های جامع پزشکی و انجام آزمایش‌های خاص انجام می‌شود. پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و علائم نارسایی دریچه آئورت را ارزیابی می‌کند. سپس یکی یا چند مورد از آزمایش‌های تشخیصی مانند آزمایش خون، اکوکاردیوگرام، نوار قلب (ECG)، سی‌تی‌اسکن و آنژیوگرافی کرونری را تجویز می‌کند. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا وضعیت قلب و عروق بیمار را به دقت بررسی کرده و تعیین کنند که آیا TAVI گزینه مناسبی برای درمان نارسایی دریچه آئورت است یا خیر. پس از بررسی نتایج آزمایش‌ها، پزشکان می‌توانند تصمیم‌گیری دقیقی در مورد انجام عمل TAVI و بهترین روش درمانی برای بیمار داشته باشند.
مراقبت های لازم در دوران نقاهت پس از عمل
دوران نقاهت بعد از عمل اهمیت زیادی دارد و بیماران باید به مراقبت‌های لازم توجه کنند تا هر چه سریع‌تر بهبود یابند. در حالت کلی مراحل دوران نقاهت به شرح زیر است:
مرحله اولیه (روز های اول تا یک هفته)
در این مرحله، بیمار به طور معمول به مدت ۲ تا ۴ روز در بیمارستان تحت نظر قرار می‌گیرد. پزشکان وضعیت قلب، فشار خون و عوارض احتمالی را به‌طور مداوم پایش می‌کنند. در این مدت، بیماران باید از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های شدید خودداری کنند و تنها به راه رفتن سبک و فعالیت‌های روزمره‌ی ساده بپردازند. همچنین، مراقبت از محل کاتتر و جلوگیری از عفونت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مرحله میانی (یک تا چهار هفته)
پس از ترخیص از بیمارستان، بیمار به‌طور معمول باید ۲ تا ۴ هفته دیگر در خانه استراحت کند. در این زمان، فعالیت‌های روزمره مانند آشپزی و نظافت می‌تواند به تدریج آغاز شود، اما از انجام فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های شدید باید پرهیز شود. همچنین، از بیمار خواسته می‌شود که به طور منظم داروهای تجویز شده را مصرف کند و با پزشک خود مشورت کند.
مرحله نهایی (چهار تا شش هفته)
در این مرحله، بیماران می‌توانند به تدریج فعالیت‌های بیشتری را آغاز کنند. به‌طور معمول، بیماران پس از حدود ۴ تا ۶ هفته می‌توانند به فعالیت‌های سبک ورزشی بپردازند، اما باید از ورزش‌های سنگین و فعالیت‌های فیزیکی شدید تا حدود ۳ ماه پرهیز کنند.
پیگیری و مراقبت های بعدی
پس از عمل TAVI، پیگیری منظم با پزشک برای بررسی وضعیت قلب و دریچه جدید ضروری است. پزشکان پس از ۶ هفته و سپس هر ۳ تا ۶ ماه یکبار بیمار را معاینه می‌کنند تا از عملکرد صحیح دریچه و وضعیت کلی قلب اطمینان حاصل کنند.
محدودیت‌هایی که برای بیماران وجود دارد شامل ورزش‌های شدید، به‌مدت حداقل ۳ ماه پس از عمل، فعالیت‌های فیزیکی سنگین به‌مدت ۴ تا ۶ هفته، رانندگی تا ۴ هفته و سفرهای هوایی باید حداقل ۲ تا ۴ هفته پس از عمل تا زمان تایید پزشک به تاخیر بیفتد.
رعایت این نکات و مشورت با پزشک در مورد زمان و نوع فعالیت‌ها می‌تواند به تسریع در روند بهبودی و کاهش عوارض کمک کند.
سوالات متداول
آیا عمل TAVI دارای ریسک بالایی است؟
بله، عمل TAVI دارای برخی ریسک‌ها است. یکی از شایع‌ترین عوارض این عمل آسیب به سیستم الکتریکی قلب است که می‌تواند منجر به کند شدن ضربان قلب و نیاز به نصب دائمی ضربان‌ساز قلب شود. این عارضه بین ۱ نفر از هر ۲۰ تا ۱۰ نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین، خطر بروز اختلالات ریتم قلبی نیز پس از این عمل وجود دارد. بنابراین، مشاوره با پزشک برای ارزیابی ریسک‌های مرتبط با TAVI بسیار مهم است.
آیا عمل TAVI دردناک است و چه نوع بیهوشی برای آن استفاده می‌شود؟
عمل TAVI به طور معمول به‌صورت کم‌تهاجمی انجام می‌شود و به‌طور کلی بیماران درد کمتری را تجربه می‌کنند. برای این عمل، بسته به شرایط بیمار، می‌توان از بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی استفاده کرد. در بسیاری از موارد، بی‌حسی موضعی کافی است و بیماران پس از عمل به‌سرعت به هوش می‌آیند. پزشکان و پرستاران قبل از عمل تمامی جزئیات را به بیماران توضیح خواهند داد تا نگرانی‌های آنها کاهش یابد.
