تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب

سی تی آنژیوگرافی قلب یک روش تصویربرداری پزشکی غیرتهاجمی است که برای بررسی رگ‌های خونی قلب و تشخیص مشکلات عروقی است. این مشکلات مانند تنگی یا انسداد عروق کرونری، بدون بیهوشی و اتاق عمل تشخیص داده می‌شوند. این روش با استفاده از اشعه ایکس و ماده حاجب، تصاویر دقیقی از عروق کرونری ایجاد می‌کند که به پزشکان کمک می‌کند وضعیت جریان خون و عملکرد عروق قلبی را ارزیابی کنند. و در نهایت پزشکان با تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب نتایج به‌دست‌آمده را تحلیل کرده و مشکلات قلبی احتمالی را شناسایی و درمان می‌کنند. 

سی تی آنژیوگرافی قلب چیست ؟

سی تی آنژیوگرافی قلب یک تست تصویربرداری سه‌بعدی غیرتهاجمی است. این تست برای شناسایی انسداد یا تنگی عروق کرونر ناشی از تجمع پلاک‌ها استفاده می‌شود. این پلاک‌ها که از موادی مانند چربی، کلسترول و کلسیم تشکیل شده‌اند، در طول زمان می‌توانند باعث کاهش جریان خون و در برخی موارد، انسداد کامل عروق شوند. این شرایط می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند سکته قلبی و نارسایی قلبی شود.

نام‌های رایج این روش، آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری کرونر (Coronary CT Angiography) یا سی تی آنژیوگرافی عروق کرونر است که هر دو به این معنا هستند که از تکنولوژی سی تی اسکن و اشعه ایکس برای بررسی عروق قلب استفاده می‌شود. در طول آزمایش، یک ماده حاجب حاوی ید به داخل ورید تزریق می‌شود تا رگ‌های خونی با وضوح بیشتری در تصاویر مشاهده شوند.

این تصاویر سه‌بعدی پزشکان کمک می‌کند تا ناهنجاری‌های احتمالی را تشخیص داده و بیماری‌های قلبی عروقی را به‌طور دقیق‌تری شناسایی کنند. متخصصین، با تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب، روش‌های درمانی مناسب را پیشنهاد می‌دهند تا از بروز مشکلات جدی‌تری در آینده جلوگیری شود.

تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب

نحوه انجام سی تی آنژیوگرافی قلب

 در ابتدا، آماده‌سازی بیمار صورت می‌گیرد؛ بیمار باید از پوشیدن لباس‌های فلزی و جواهرات خودداری کند و در برخی موارد، دارویی برای کاهش ضربان قلب تجویز می‌شود تا تصاویر با وضوح بالاتری ثبت شوند. سپس، بیمار روی تخت دستگاه سی تی اسکن دراز می‌کشد. سپس پرستار یا تکنسین، الکترودهایی را بر روی قفسه سینه شما قرار می‌دهد که به دستگاه الکتروکاردیوگراف (نوار قلب) متصل می‌شوند.

در مرحله بعد، پرستار ماده حاجب را تزریق می‌کند تا وضوح تصاویر افزایش یابد. همچنین ممکن است داروی مسدودکننده بتا برای کاهش ضربان قلب و نیتروگلیسیرین برای گشاد کردن عروق کرونر تجویز شود، که این اقدامات به بهبود کیفیت تصاویر و تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب کمک شایانی می‌کنند.

بعد از تزریق، تصویربرداری با دستگاه سی تی اسکن آغاز می‌شود. دستگاه سی تی اسکن با استفاده از اشعه ایکس و فناوری کامپیوتری، تصاویری سه‌بعدی از قلب و رگ‌های خونی را تولید می‌کند. بیمار باید برای چند دقیقه به‌صورت ثابت و بدون حرکت دراز بکشد و در برخی مواقع، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که نفس خود را برای چند ثانیه حبس کند تا تصاویر با دقت بیشتری ثبت شوند.

پس از اتمام تصویربرداری، پایان آزمایش و بررسی نتایج صورت می‌گیرد. در نهایت، تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب توسط رادیولوژیست انجام شده و گزارش کامل همراه با تصاویر به پزشک متخصص قلب و عروق ارسال می‌شود تا بررسی‌های بیشتر و اقدامات لازم صورت گیرد.

تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب

تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب

تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب شامل بخش‌های متعددی است که هر کدام اطلاعات کلیدی درباره وضعیت عروق کرونری و عملکرد قلب ارائه می‌دهند. این گزارش‌ها با استفاده از اصطلاحات تخصصی توضیح داده می‌شوند که هر یک به قسمت‌ها و شرایط خاصی از قلب و عروق اشاره دارند. در ادامه توضیح هر بخش و اصطلاحات مرتبط آمده است:

Calcium Score: یکی از شاخص‌های مهم در گزارش، میزان رسوبات کلسیم در دیواره‌های عروق کرونری است. این عدد می‌تواند نشان‌دهنده خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری باشد. Calcium Score نرمال به معنای عدم وجود رسوبات کلسیم است، در حالی که اعداد بالاتر می‌توانند نشان‌دهنده رسوبات کلسیم و افزایش خطر تنگی یا انسداد عروق باشند.

Stenosis (تنگی عروق): میزان تنگی یا انسداد در عروق کرونری در این بخش از تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب گزارش می‌شود. این تنگی‌ها می‌توانند جریان خون به عضله قلب را محدود کنند. در حالت نرمال، نباید هیچ تنگی یا انسدادی در عروق وجود داشته باشد. Stenosis در سطوح خفیف (کمتر از 50%)، متوسط (50-70%) و شدید (بیشتر از 70%) طبقه‌بندی می‌شود.

Plaque (پلاک): رسوبات چربی، کلسیم و مواد دیگر که در دیواره‌های عروق تشکیل می‌شوند و می‌توانند به تنگی یا انسداد منجر شوند. پلاک‌ها می‌توانند به دو نوع تقسیم شوند:

  • Non-calcified Plaque: پلاک‌هایی که حاوی کلسیم نیستند و ممکن است نرم‌تر و ناپایدارتر باشند. این نوع پلاک‌ها می‌توانند خطر پارگی و ایجاد لخته خون را افزایش دهند.
  • Calcified Plaque: پلاک‌هایی که حاوی کلسیم هستند و به طور معمول نشانه‌ای از بیماری مزمن عروق کرونری هستند.

Lumen: فضای داخلی عروق که خون از طریق آن جریان دارد. اندازه و شکل لومن می‌تواند به پزشک کمک کند تا میزان تنگی یا انسداد را ارزیابی کند. یک لومن نرمال به معنای جریان آزاد خون است، در حالی که کوچک شدن یا تغییر شکل آن می‌تواند نشان‌دهنده تنگی باشد.

Aneurysm: بزرگ شدن غیرطبیعی دیواره عروق در این بخش از تفسیر جواب سی تی آنژیوگرافی قلب گزارش می‌شود. این وضعیت ممکن است خطر پارگی عروق را به همراه داشته باشد و باید با دقت تحت نظر قرار گیرد.

Coronary Artery Disease: اگر هیچ پلاکی در عروق کرونری وجود نداشته باشد، نتیجه طبیعی است و نشانه‌ای از بیماری قلبی وجود ندارد.

Ejection Fraction: این معیار عملکرد پمپاژ قلب را نشان می‌دهد. EF نرمال به طور معمول بین 55% تا 70% است. EF پایین می‌تواند نشان‌دهنده ضعف عضله قلب باشد.

Myocardial Perfusion: جریان خون به عضله قلب، که به کمک تزریق ماده حاجب ارزیابی می‌شود. جریان خون نرمال نشان‌دهنده عملکرد صحیح عروق کرونر و عضله قلب است، در حالی که کاهش جریان می‌تواند ناشی از انسداد یا تنگی باشد.

در نهایت، تفسیر جواب سی تی آنژیو قلب، با کمک این اصطلاحات به پزشکان اجازه می‌دهد تا وضعیت دقیق عروق کرونری و عملکرد قلب را ارزیابی کنند.

آمادگی قبل از سی تی آنژیوگرافی قلب

  • حمام کردن: بیمار قبل از انجام سی تی اسکن حتماً باید حمام کند.
  • تراشیدن موهای قفسه سینه: آقایان باید موهای قفسه سینه را بتراشند.
  • اجتناب از نوشیدنی‌های کافئین‌دار و فعالیت شدید: از خوردن چای، قهوه، نسکافه، نوشابه گازدار و انجام فعالیت‌های شدید جسمانی در روز سی تی اسکن خودداری شود.
  • مصرف داروها: تمام داروهایی که پزشک معالج تجویز کرده است، باید در روز اسکن مصرف شود.
  • ناشتا بودن: چهار ساعت قبل از سی تی اسکن نباید غذا بخورید. نوشیدن آب تا یک ساعت قبل از اسکن مانعی ندارد.
  • لباس مناسب: خانم‌ها باید پیراهن جلو باز با دکمه‌های غیر فلزی بپوشند.
  • همراه داشتن مدارک جراحی: بیمارانی که جراحی قلب انجام داده‌اند، باید شرح عمل خود را به همراه داشته باشند.
  • قطع داروی متفورمین: اگر متفورمین مصرف می‌کنید، باید با نظر پزشک 48 ساعت قبل از اسکن آن را قطع کنید.
  • ضربان قلب کمتر از 65: سی تی اسکن فقط در صورتی که ضربان قلب بیمار کمتر از 65 باشد، قابل انجام است.
  • محدودیت وزن: سی تی اسکن برای بیمارانی با وزن بالای 100 کیلوگرم و قد کوتاه‌تر از 165 سانتی‌متر و یا بیمارانی با وزن بالای 110 کیلوگرم امکان‌پذیر نیست.
  • بی‌نظمی شدید قلب: برای بیمارانی که آریتمی شدید یا کنترل نشده دارند، اسکن امکان‌پذیر نیست.

پس از اتمام سی تی آنژیوگرافی، توصیه می‌شود که به مدت نیم ساعت در بخش بمانید تا احتمال واکنش یا حساسیت به ماده حاجب تحت نظر قرار گیرد. نگران اشعه دستگاه نباشید؛ این اشعه و همچنین ماده حاجب تزریق‌شده هیچ تشعشع و عوارضی ندارند و تماس با دیگران و اطرافیان شما بلامانع است.

بعد از این مدت، می‌توانید به فعالیت‌های روزمره و کار خود بازگردید. با این حال، مهم است که در 24 ساعت پس از آزمایش، به علائم و نشانه‌های حساسیت به داروهای تزریقی توجه داشته باشید. اگر هرگونه علامت غیرعادی احساس کردید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

سوالات متداول

نتایج سی تی آنژیوگرافی قلب چه معنایی دارند؟
جواب سی تی آنژیوگرافی قلب شامل اطلاعاتی درباره وضعیت عروق کرونری، وجود تنگی یا انسداد و کیفیت خون‌رسانی به عضله قلب است. این نتایج به پزشک کمک می‌کند تا برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

آیا نتایج سی تی آنژیوگرافی همیشه قطعی هستند؟
نتایج سی تی آنژیوگرافی به طور معمول دقیق هستند، اما ممکن است نیاز به ارزیابی‌های بیشتر یا تست‌های اضافی برای تایید نهایی وجود داشته باشد. همیشه با پزشک خود درباره نتایج و مراحل بعدی مشورت کنید.