درد پا بعد از آنژیوگرافی

آنژیوگرافی یک روش پزشکی غیر تهاجمی است که به کمک آن پزشکان می‌توانند مشکلات عروقی و قلبی را شناسایی و درمان کنند. در این روش، یک کاتتر از طریق شریان وارد بدن می‌شود و ماده حاجب تزریق می‌گردد تا جریان خون در عروق با دقت بررسی شود. اگرچه این روش ایمن و کارآمد است، ممکن است برخی از بیماران پس از انجام آن دچار عوارضی مانند “درد پا بعد از آنژیوگرافی” شوند. این درد به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و در برخی موارد نیاز به پیگیری و درمان‌های خاص دارد. در این مقاله قصد داریم تا به‌طور جامع به موضوع درد پا بعد از آنژیوگرافی بپردازیم و علت‌ها و درمان‌های مرتبط با آن را بررسی کنیم.

شیوه انجام آنژیوگرافی از پا

آنژیوگرافی به‌طور از طریق شریان‌های بزرگ بدن انجام می‌شود. یکی از روش‌های رایج، وارد کردن کاتتر از طریق شریان فمورال در ران پا است. این شریان به دلیل دسترسی مستقیم به قلب و عروق بزرگ بدن، گزینه‌ای مناسب برای این روش محسوب می‌شود. پس از وارد کردن کاتتر، پزشک ماده حاجب را از طریق آن به داخل عروق تزریق می‌کند. این ماده باعث می‌شود تا جریان خون در عروق با استفاده از دستگاه‌های تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی به وضوح نمایش داده شود.

استفاده از شریان فمورال به دلیل قطر بزرگ‌تر و سهولت دسترسی، به‌ویژه در بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی رایج است. این روش اگرچه به‌طور کلی ایمن است، اما ممکن است پس از آن برخی از بیماران با “درد پا بعد از آنژیوگرافی” مواجه شوند.

چه زمانی آنژیوگرافی از طریق پا انجام می‌ شود؟

آنژیوگرافی از طریق پا گاهی زمانی انجام می‌شود که پزشک نیاز به بررسی عروق پایینی بدن داشته باشد. این روش در بیماران قلبی که نیاز به بررسی دقیق شریان‌های قلب دارند یا افرادی که دچار مشکلات عروقی در اندام‌های تحتانی هستند، بسیار مؤثر است. همچنین در مواردی که دسترسی به شریان‌های دست دشوار یا خطرناک است، آنژیوگرافی از پا انتخاب می‌شود.

این روش همچنین در افرادی که سابقه بیماری‌های عروقی مانند تصلب شرایین دارند یا افرادی که با مشکلات انعقاد خون مواجه‌اند، ترجیح داده می‌شود. انجام آنژیوگرافی از پا باعث می‌شود که پزشک به‌راحتی به شریان‌های بزرگ بدن دسترسی پیدا کرده و از آن طریق تصویربرداری‌های دقیق‌تری انجام دهد. اگرچه روش‌های دیگری مانند آنژیوگرافی از طریق شریان رادیال (در مچ دست) وجود دارند، اما آنژیوگرافی از پا به دلیل سهولت و کارایی بیشتر، در بسیاری از موارد اولویت دارد.

علت درد پا بعد از آنژیوگرافی

“درد پا بعد از آنژیوگرافی” می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند که برخی از این علل عبارت‌اند از:

آسیب به شریان فمورال

یکی از اصلی‌ترین علل درد پا پس از آنژیوگرافی، آسیب‌های وارد شده به شریان فمورال است. هنگام وارد کردن کاتتر به این شریان، احتمال دارد دیواره‌های شریان به‌طور خفیف آسیب ببینند. این آسیب می‌تواند منجر به التهاب و درد در پا شود. در موارد نادر، این آسیب می‌تواند منجر به تنگی یا انسداد شریان نیز شود که درد بیشتری را به همراه دارد.

تشکیل هماتوم

تشکیل هماتوم (تجمع خون زیر پوست) یکی دیگر از علل رایج درد پا بعد از آنژیوگرافی است. در محل ورود کاتتر، ممکن است خون به داخل بافت‌های اطراف نفوذ کرده و باعث کبودی و التهاب شود. هماتوم‌های کوچک به‌طور معمول خودبه‌خود بهبود می‌یابند، اما هماتوم‌های بزرگ‌تر ممکن است نیاز به درمان‌های خاص داشته باشند و باعث درد و ناراحتی طولانی‌مدت در پا شوند.

تورم و التهاب

پس از انجام آنژیوگرافی، برخی از بیماران ممکن است دچار تورم و التهاب در محل ورود کاتتر شوند. این التهاب می‌تواند ناشی از تحریک عروق یا بافت‌های اطراف شریان باشد. تورم اکثر مواقع با گذشت زمان کاهش می‌یابد، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد التهابی باشد.

عفونت

اگرچه بسیار نادر است، اما عفونت نیز می‌تواند به عنوان یکی از دلایل درد پا بعد از آنژیوگرافی باشد. ورود کاتتر به بدن می‌تواند منجر به انتقال باکتری‌ها به داخل بدن شود و عفونت در محل ورود کاتتر رخ دهد. عفونت گاهی با علائمی مانند تب، قرمزی و درد شدید همراه است و نیازمند درمان فوری با آنتی‌بیوتیک‌ها است.

اسپاسم عروق

گاهی اوقات، وارد کردن کاتتر به داخل شریان می‌تواند باعث اسپاسم یا انقباض شدید عروق شود. این حالت می‌تواند منجر به درد شدید و ناگهانی در پا شود. اسپاسم کوتاه‌مدت است، اما در برخی موارد نیاز به درمان دارویی دارد.

درمان درد پا بعد از آنژیوگرافی

برای کاهش و درمان “درد پا بعد از آنژیوگرافی”، راهکارهای متعددی وجود دارد که بسته به شدت درد و علت آن می‌توان از آن‌ها استفاده کرد:

استراحت

یکی از مهم‌ترین توصیه‌ها برای کاهش درد پا پس از آنژیوگرافی، استراحت مطلق است. استراحت به بدن کمک می‌کند تا فرآیندهای التهابی و التیامی سریع‌تر صورت گیرد. توصیه می‌شود که تا چند روز پس از آنژیوگرافی از انجام فعالیت‌های سنگین و طولانی خودداری کنید تا فشار اضافی بر روی محل ورود کاتتر وارد نشود.

استفاده از یخ

قرار دادن یخ بر روی محل درد می‌تواند التهاب و تورم را کاهش دهد. کیسه یخ را برای مدت 15 تا 20 دقیقه بر روی محل درد قرار دهید و سپس استراحت کنید. این روش می‌تواند به‌طور مؤثری درد پا را پس از آنژیوگرافی کاهش دهد.

مصرف دارو های ضد التهابی

داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند در کاهش درد و التهاب موثر باشند. این داروها با کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها که مواد شیمیایی مسئول درد و التهاب هستند، به بهبود علائم کمک می‌کنند. البته بهتر است قبل از مصرف هرگونه دارویی با پزشک خود مشورت کنید.

ماساژ ملایم

ماساژ ملایم ناحیه آسیب‌دیده می‌تواند به افزایش جریان خون و تسریع فرآیند التیام کمک کند. البته این کار باید به‌طور حرفه‌ای و توسط یک فرد متخصص انجام شود تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.

مراجعه به پزشک

اگر درد پا بعد از آنژیوگرافی با استفاده از روش‌های خانگی و درمان‌های معمول بهبود نیابد یا تشدید شود، بهتر است که به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک با انجام معاینات دقیق می‌تواند علت اصلی درد را شناسایی کرده و درمان‌های مناسب را تجویز کند. در مواردی مانند عفونت یا هماتوم‌های بزرگ، ممکن است نیاز به مداخلات جراحی یا دارویی خاص باشد.

سخن پایانی

آنژیوگرافی از پا یکی از روش‌های موثر و کم‌خطر برای تشخیص و درمان مشکلات عروقی و قلبی است. اگرچه این روش به‌طور کلی ایمن است، اما ممکن است پس از آن برخی از بیماران با “درد پا بعد از آنژیوگرافی” مواجه شوند. با رعایت توصیه‌های پزشکی و پیگیری دقیق علائم، این درد گاهی قابل کنترل است و به مرور زمان بهبود می‌یابد. در صورت بروز درد شدید یا علائم نگران‌کننده، مراجعه به پزشک و انجام معاینات لازم امری ضروری است.

سوالات متداول

آیا درد پا بعد از آنژیوگرافی طبیعی است؟
بله، درد پا پس از آنژیوگرافی به دلیل وارد کردن کاتتر به شریان و دستکاری عروق کاملاً طبیعی است. این درد گاهی خفیف است و به‌مرور زمان با استراحت و درمان‌های ساده بهبود می‌یابد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر درد پا پس از آنژیوگرافی بهبود نیافت یا تشدید شد و همراه با علائمی مانند تب، قرمزی، تورم شدید یا کبودی بود، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا از عدم وجود عفونت یا هماتوم اطمینان حاصل شود.

آیا می‌توانم بلافاصله بعد از آنژیوگرافی فعالیت‌های روزانه‌ام را انجام دهم؟
خیر، توصیه می‌شود که پس از آنژیوگرافی حداقل تا 24 ساعت استراحت کنید و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.